Chế độ ăn cho người tiểu đường – Nên và không nên ăn gì?

Tiểu đường là căn bệnh không thể điều trị dứt điểm nhưng người mắc tiểu đường có thể kiểm soát tình trạng bệnh bằng cách áp dụng chế độ ăn khoa học, hợp lý. Vậy đâu là chế độ ăn cho người tiểu đường hợp lý nhất? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích nhất để trả lời câu hỏi này.

Người tiểu đường cần kiểm soát nghiêm ngặt trong ăn uống

Không yêu cầu chính xác người bệnh tiểu đường phải ăn những loại thực phẩm nào hay lượng bao nhiêu, người bệnh vẫn có thể chế biến theo khẩu vị và sở thích. Tuy nhiên cần tuân thủ những nguyên tắc dinh dưỡng sau đây để đảm bảo dinh dưỡng và kiểm soát đường huyết.

Ăn đủ lượng cơ thể cần

Không nên quá kiêng khem trong ăn uống hàng ngày, người bệnh tiểu đường vẫn phải ăn uống vừa đủ để đảm bảo dinh dưỡng và cơ thể khỏe mạnh. Ăn quá ít sẽ có thể khiến cơ thể mệt mỏi, quá nhiều có thể khiến đường huyết tăng cao.

Chia nhỏ bữa ăn trong ngày

Nên ăn ít nhất 3 bữa mỗi ngày, cố định giờ ăn mỗi ngày để tránh tình trạng quá đói hoặc quá no khiến đường huyết không ổn định. Tốt nhất bạn nên chia nhỏ thành 4 – 5 bữa ăn mỗi ngày, thêm bữa ăn phụ vào bữa tối để tránh quá đói vào nửa đêm.

Uống đủ nước

Ngoài quan tâm đến thực phẩm ăn hàng ngày, cần chú ý bổ sung đủ nước cho cơ thể. Lượng nước cần bổ sung mỗi ngày ít nhất là 40 ml trên mỗi kg cân nặng.

Thay đổi món ăn đa dạng

Không nên cực đoan ăn một số loại thực phẩm nhất định mà cần đa dạng để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.

Chế độ ăn phù hợp cho người tiểu đường

Dưới đây là những thực phẩm cung cấp dinh dưỡng thiết yếu cần được kiểm soát ở mức độ phù hợp cho người bệnh tiểu đường.

Chế độ ăn cho người tiểu đường cần protein

Tiêu biểu là thịt nạc có chứa nhiều đạm, ít chất béo bão hòa, phù hợp bổ sung năng lượng mà không làm tăng đường huyết hay biến chứng tiểu đường.

Nếu bạn ăn chay, có thể bổ sung đạm từ các loại quả hạch, đậu, đậu phụ nhưng cũng cần kiểm soát lượng ăn vừa đủ bởi chúng cũng chứa nhiều calo và chất béo. Cụ thể:

Nguồn đạm nên ăn:

• Thịt gà tây, gà ta không da.
• Các loại cá béo như cá trích, cà hồi,…
• Sữa chua.
• Các loại đậu.
• Hạt óc chó, hạnh nhân.
• Trứng.
• Đậu phụ.

Nguồn đạm không nên ăn:

• Các món ăn nhanh, nhẹ như giăm bông, xúc xích, thịt nguội, bò nướng, hotdog, gà tây nướng, lạp xưởng,…
• Thịt bò khô, thịt heo xông khói.
• Các loại hạt tẩm gia vị, ướp cay hoặc ướp mật ong.
• Thức uống ngọt.

Ăn các loại ngũ cốc phù hợp

Chất đường, bột có thể làm tăng nhanh đường huyết nên người tiểu đường nên kiểm soát tốt lượng thực phẩm bổ sung loại chất này, tuy nhiên không cần kiêng hoàn toàn.

Dưới đây là những loại ngũ cốc nên ăn và không nên ăn với bệnh nhân tiểu đường:

Nên ăn:

• Gạo hữu cơ, gạo lứt.
• Bánh mì, mì từ ngũ cốc nguyên hạt.

Không nên ăn:

• Bánh mì, bánh ngọt.
• Gạo trắng.
• Các loại mỳ, nui.
• Ngũ cốc ăn sáng có đường, sữa.

Lựa chọn sản phẩm từ sữa tách béo

Sữa và các sản phẩm từ sữa có thể gây béo phì, tăng cân, tăng nguy cơ biến chứng tiểu đường nên nhóm thực phẩm này cần được kiểm soát khắt khe với bệnh nhân tiểu đường. Tuy nhiên, không cần phải kiêng bỏ hoàn toàn, bạn vẫn có thể sử dụng sữa và sản phẩm từ sữa tách béo trong bữa ăn của mình đế cung cấp dinh dưỡng mà không làm đường huyết tăng cao.

Sản phẩm từ sữa nên dùng:

• Sữa tách béo.
• Sữa chua tách béo không đường.
• Phô mai tách béo 1 phần.
• Phô mai tách béo dạng đặc ít muối.
• Sữa chua uống lên men tách béo, không đường.

Sản phẩm từ sữa không nên dùng:

• Sữa chua uống nguyên béo có đường.
• Sữa chua nguyên béo.
• Sữa nguyên béo hoặc tách béo 2%.
• Sô cô la trắng và các loại bánh kẹo, phô mai từ sữa.

Bổ sung nhiều loại rau củ trong chế độ ăn cho người tiểu đường

Chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường không thể bỏ qua các loại rau củ, đây là nguồn dinh dưỡng bổ sung lượng lớn chất xơ, vitamin và khoáng chất tốt. Hơn nữa, trong rau củ quả thường không chứa hoặc chứa lượng ít tinh bột, thích hợp cho bệnh nhân tiểu đường do không làm tăng nhanh đường huyết

Trong khẩu phần ăn hàng ngày của bệnh nhân tiểu đường, nên có 50% là rau không có tinh bột, cụ thể bao gồm:

Rau không tinh bột:

• Các loại rau lá xanh.
• Măng tây.
• Củ sắn.
• Hành, tiêu.
• Tâm hoa Atiso.
• Cải Brussel.

Các loại rau có tinh bột:

Người bệnh tiểu đường cần lưu ý kiểm soát chế độ ăn với các thực phẩm là: khoai lang, khoai mỡ, đậu hà lan, củ cải đường, bắp,…

Người tiểu đường không nên ăn gì?

Không phải loại trái cây nào cũng tốt cho bệnh nhân tiểu đường, người bệnh cần đặc biệt tránh xa các loại trái cây chứa nhiều tinh bột đường. Nếu ăn nhiều cùng lúc, người bệnh có thể gặp nguy hiểm do đường huyết tăng cao gây biến chứng.

Cần lựa chọn đúng loại và đúng lượng trái cây phù hợp trong chế độ ăn hàng ngày, đặc biệt tính toán lượng đường và tinh bột có trong chúng. Nên tránh trái cây sấy khô, trái cây đóng hộp, siro trái cây, các loại sinh tố thêm đường, sữa,… hoặc nếu sử dụng cần chọn loại có ít đường và chất béo.

Để kiểm tra chế độ ăn của người tiểu đường đã phù hợp hay chưa, bạn có thể theo dõi đường huyết sau khi ăn ở những khoảng thời gian nhất định. Nếu lượng đường trong máu không tăng quá đột ngột sau ăn thì nghĩa là có thể duy trì khẩu phần ăn tương tự, ngược lại cần hạn chế các thực phẩm chứa nhiều tinh bột, đường hay chất béo.

Ngoài việc tuân thủ chế độ ăn cho người tiểu đường nghiêm ngặt thì người bệnh nên thực hiện kiểm tra lượng đường huyết thường xuyên và luyện tập thể thao vừa phải để tránh gặp phải những biến chứng của bệnh.

Nguồn: medlatec.vn/tin-tuc/che-do-an-cua-nguoi-tieu-duong-chuan-theo-huong-dan-cua-bac-si-s62-n29226